معاهده کنوانسیون میناماتا
بازدیدها
بازدیدهای امروز
زمان مطالعه بر حسب دقیقه
معاهده کنوانسیون میناماتا
کنوانسیون میناماتا، یک معاهده بین المللی در خصوص جیوه است و هدف اصلی آن، حفاظت از سلامت انسان و محیط زیست از انتشار و رهاسازی جیوه و ترکیبات جيوه از منابع انسان‌ساز آن است.
لازم به ذکر است، کنوانسیون میناماتا، در مرداد ماه سال 96 در راستای کنترل آسیب‌های ناشی از جیوه، در سطح بین‌المللی لازم‌الاجرا شد و الحاق ایران نیز یک ماه بعد به طور رسمی به این کنوانسیون محقق شد. ایران شریک بزرگی برای کنوانسیون بین‌المللی میناماتا به شمار می‌آید و شصتمین کشوری است که به این کنوانسیون ملحق شده و به طور کلی عضو فعال کنوانسیون میناماتا می‌باشد.
قانون تصويب كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه مصوب 18/5/1394
درباره‌ي قانون
«لايحه تصويب كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه» بنا به پيشنهاد سازمان حفاظت محيط زيست در جلسه‌ي مورخ 10/2/1393 هيئت وزيران به تصويب رسيد و براي طي تشريفات قانوني به مجلس شوراي اسلامي ارسال شد. در مقدمه‌ي توجيهي اين لايحه آمده است: نظر به كاركرد سودمندانه‌ي جيوه در صنعت پزشكي و از طرفي آثار مخرب آن بر سلامت انسان و محيط زيست و با توجه به تدوين ساز و كارهاي حقوقي در خصوص كنترل مصرف آن در كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه و تأمين منافع ملي كشور در مفاد آن، اين لايحه براي طي مراحل قانوني تقديم مي‌شود.
مجلس شوراي اسلامي در تاريخ 4/4/1393 اين لايحه را جهت بررسي به كميسيون كشاورزي، آب و منابع طبيعي مجلس به عنوان كميسيون اصلي ارسال كرد كه كميسيون مذكور اين لايحه را در جلسه‌ي مورخ 3/3/1394 به تصويب رساند و گزارش آن را به مجلس ارائه كرد. اين لايحه در تاريخ 18/5/1394 در صحن علني مجلس مطرح شد و عيناً به تصويب نمايندگان رسيد و براي طي روند قانوني مذكور در اصل (94) قانون اساسي، به موجب نامه‌ي شماره 35489/472 مورخ 24/5/1394 به شوراي نگهبان ارسال شد. شوراي نگهبان با تشكيل جلسه در تاريخ 4/6/1394 اين مصوبه را بررسي كرد و مفاد آن را مغاير با موازين شرع و قانون اساسي ندانست و نظر خود در اين خصوص را طي نامه‌ي شماره 2687/102/94 مورخ 4/6/1394 به مجلس شوراي اسلامي اعلام كرد.
تاريخ مصوبه مجلس شوراي اسلامي: 18/5/1394
تاريخ بررسي در شوراي نگهبان: 4/6/1394
ماده واحده- كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه، مورخ ۱۰/۱۰/۲۰۱۳ ميلادي (۱۸/۷/۱۳۹۲ هجري شمسي) مشتمل بر سي و پنج ماده و پنج پيوست (به شرح پيوست) تصويب و به دولت جمهوري اسلامي ايران اجازه داده مي‌شود اسناد تصويب را نزد امين اسناد توديع نمايد.
تبصره ۱- سازمان حفاظت محيط زيست مسئول اجراي كنوانسيون مي‌باشد و تغيير آن بر عهده دولت است.
تبصره ۲- رعايت اصل يكصد و سي و نهم (۱۳۹) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران براي ارجاع هرگونه اختلاف به داوري در اجراي ماده (۲۵) كنوانسيون
و رعايت اصل هفتاد و هفتم (۷۷) قانون يادشده براي هرگونه اصلاح كنوانسيون يا پيوستهاي آن در اجراي ماده (۲۶) كنوانسيون،الزامي است.
بسم الله الرحمن الرحيم
كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه
ديدگاه عدم مغايرت
هيچ يك از اعضاي شوراي نگهبان، در خصوص مغايرت مفاد اين مصوبه با موازين شرع و قانون اساسي نظري ابراز نكردند.
نظر شوراي نگهبان
تذكر: با توجه به اينكه تبصره (2) ماده واحده، شامل اصلاح پيوست نيز مي‌باشد، ذكر شماره ماده (27)بعد از ماده (26) در اين تبصره، ضروري است.
نظر نهايي شوراي نگهبان
مصوبه مجلس در خصوص لايحه تصويب كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه، مغاير با موازين شرع و قانون اساسي شناخته نشد.
تذكر:
– با توجه به اينكه تبصره (2) ماده واحده، شامل اصلاح پيوست نيز مي‌باشد، ذكر شماره ماده (27) بعد از ماده (26) در اين تبصره، ضروري است.
1. ماده (25) لايحه تصويب كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه، مصوب 18 /5/ 1394 مجلس شوراي اسلامي: «ماده ۲۵- حل و فصل اختلاف‌ها
۱- اعضاء بايد تلاش نمايند هرگونه اختلاف بين خود در ارتباط با تفسير يا اجراي اين كنوانسيون را از طريق مذاكره يا ساير روش‌هاي مسالمت‌آميز به انتخاب خود، حل و فصل نمايند.
۲- عضوي كه سازمان همگرايي اقتصادي منطقه‌اي نباشد، مي‌تواند به هنگام تنفيذ، پذيرش، تصويب يا الحاق به اين كنوانسيون يا در هر زمان پس از آن، در يك سند كتبي به امين اسناد اعلام نمايد كه در خصوص هر نوع اختلاف مربوط به تفسير يا اجراي اين كنوانسيون، يك يا هر دو شيوه حل اختلاف زير را در رابطه با هر عضوي كه همين تعهد را مي‌پذيرد، به طور اجباري به رسميت مي‌شناسد:
الف- داوري طبق تشريفات مندرج در بخش اول پيوست (ث)
ب- ارجاع اختلاف به ديوان بين‌المللي دادگستري
۳- عضوي كه سازمان همگرايي اقتصادي منطقه‌اي است، مي‌تواند اعلاميه‌اي را با اثر مشابه در ارتباط با داوري طبق بند (۲) صادر نمايد.
۴- اعلاميه ارائه‌شده طبق بند (۲) يا (۳) تا زمان انقضاي آن طبق شرايط مندرج در آن يا تا سه ماه پس از تاريخ سپردن يادداشت كتبي فسخ آن به امين اسناد، لازم‌الاجراء باقي خواهد ماند.
5- انقضاي اعلاميه، يادداشت فسخ يا اعلاميه جديد به هيچ نحو نبايد بر جريان دعوي مطروح نزد ديوان داوري يا ديوان بين‌المللي دادگستري تأثير گذارد مگر آنكه طرف‌هاي اختلاف به گونه ديگري توافق نمايند.
6- چنانچه طرف‌هاي اختلاف، روش يكساني را براي حل و فصل اختلاف به موجب بند (۲) يا (۳) نپذيرفته باشند و چنانچه نتوانند اختلاف خود را طي دوازده ماه پس از صدور اطلاعيه يك عضو به ديگري مبني بر وجود اختلاف بين آنها بر اساس روش اشاره‌شده در بند (۱) حل و فصل نمايند، اختلاف بايد بنا به درخواست يكي از طرف‌هاي اختلاف به كميسيون مصالحه ارجاع شود. تشريفات مندرج در بخش دوم پيوست (ث) در مورد مصالحه به موجب اين ماده بايد اعمال شود.»
2.ماده (26) لايحه تصويب كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه، مصوب 18/ 5 /1394 مجلس شوراي اسلامي: «ماده ۲۶- اصلاحات كنوانسيون
۱- اصلاح اين كنوانسيون ممكن است از سوي هر عضو پيشنهاد گردد.
۲- اصلاح اين كنوانسيون بايد در اجلاس فراهمايي اعضاء به تصويب برسد. متن هر اصلاحيه پيشنهادي بايد حداقل شش ماه پيش از اجلاسي كه اصلاحيه جهت تصويب پيشنهاد مي‌شود، توسط دبيرخانه به اعضاء ارسال گردد. دبيرخانه بايد اصلاحيه پيشنهادي را به امضاءكنندگان اين كنوانسيون و جهت اطلاع به امين اسناد نيز ارسال نمايد.
۳- اعضا بايد هرگونه تلاشي را براي حصول به توافق از طريق اجماع در خصوص هر اصلاحيه پيشنهادي اين كنوانسيون به عمل آورند. چنانچه تمام تلاش‌ها براي حصول به اجماع به نتيجه نرسد و هيچ‌گونه توافقي حاصل نشود، به عنوان آخرين راه حل، اصلاحيه بايد با رأي اكثريت سه چهارم اعضاي حاضر و رأي‌دهنده در جلسه تصويب گردد.
۴- اصلاحيه مصوب بايد به‌وسيله امين اسناد جهت تنفيذ، پذيرش يا تصويب به تمام اعضاء ارسال شود.
۵- تنفيذ، پذيرش يا تصويب اصلاحيه بايد به طور كتبي به آگاهي امين اسناد برسد. اصلاحيه مصوب طبق بند (۳) در نودمين روز پس از تاريخ سپردن اسناد تنفيذ، پذيرش يا تصويب توسط حداقل سه‌چهارم اعضاء كه در زمان تصويب اصلاحيه عضو بوده‌اند، براي اعضايي كه به ملتزم شدن به آن رضايت داده‌اند، لازم‌الاجراء خواهد شد. پس از آن، اصلاحيه براي هر عضو ديگر در نودمين روز پس از تاريخي لازم‌الاجراء خواهد شد كه آن عضو سند خود مبني بر تصويب، پذيرش يا تأييد اصلاحيه را بسپارد.»
3. ماده (27) لايحه تصويب كنوانسيون ميناماتا در مورد جيوه، مصوب 18/5/1394 مجلس شوراي اسلامي: «ماده ۲۷- تصويب و اصلاح پيوست‌ها
۱- پيوستهاي اين كنوانسيون بخش جدا نشدني آن محسوب مي‌گردد مگر اينكه به‌گونه ديگري صريحاً قيد شده باشد. هر ارجاعي به اين كنوانسيون همزمان ارجاع به هر يك از پيوستهاي آن تلقي مي‌شود.
۲- هرگونه پيوستهاي اضافي مصوب پس از لازم‌الاجراء شدن اين كنوانسيون، بايد محدود به موضوعات علمي، فني يا اداري باشد.
۳- تشريفات زير بايد در مورد پيشنهاد، تصويب و لازم‌الاجراء شدن پيوستهاي اضافي اين كنوانسيون اعمال گردد:
الف- پيوستهاي اضافي بايد طبق تشريفات مندرج در بندهاي (۱) تا (۳) ماده (۲۶) پيشنهاد شود.
ب- هر عضوي كه قادر به پذيرش پيوست اضافي نباشد بايد مراتب را به طور كتبي ظرف مدت يك سال از تاريخ مكاتبه امين اسناد در مورد تصويب پيوست مزبور، به آگاهي امين اسناد برساند. امين اسناد بايد اطلاعيه دريافتي مزبور را بدون تأخير به آگاهي همه اعضاء برساند. يك عضو مي‌تواند در هر زمان به آگاهي امين اسناد برساند كه اطلاعيه پيشين خود مبني بر عدم پذيرش پيوست اضافي را پس ميگيرد و پيوست بر اين اساس براي آن عضو با رعايت جزء (پ) لازم‌الاجراء خواهد شد و
پ- پس از انقضاي يك سال از تاريخ مكاتبه امين اسناد در مورد تصويب پيوست اضافي، پيوست مزبور براي تمام اعضايي كه اطلاعيه عدم پذيرش را طبق مفاد جزء (ب) ارائه نكرده باشند لازم‌الاجراء خواهد شد.
۴- پيشنهاد، تصويب و لازم‌الاجراء شدن اصلاحيه‌هاي پيوستهاي اين كنوانسيون بايد طبق همان تشريفاتي باشد كه براي پيشنهاد، تصويب و لازم‌الاجراء شدن پيوستهاي اضافي به اين كنوانسيون وجود دارد، مگر اينكه اصلاحيه پيوست در مورد هر عضوي كه اعلاميه‌اي را طبق بند (۵) ماده (۳۰) در خصوص اصلاح پيوست‌ها لازم‌الاجراء نشود. در اين صورت، هرگونه اصلاحيه مزبور براي عضو مزبور در نودمين روز پس از تاريخ سپردن سند خود نزد امين اسناد در مورد تنفيذ، پذيرش، تصويب، يا الحاق به آن اصلاحيه لازم‌الاجراء خواهد شد.
