دستگاه رادیوگرافی دندان

دستگاه رادیوگرافی دندان

دستگاه های اشعه ایکس در زمینه دندانپزشکی انواع مختلفی دارند و اشعه ایکس به طور کلی به دو دسته اصلی داخل دهانی و خارج دهانی تقسیم می شود. در رادیوگرافی داخل دهانی پرتو اشعه ایکس در داخل دهان و در رادیوگرافی خارج دهانی پرتو اشعه ایکس خارج از دهان است.یکی از روش های سریع و دقیق تشخیص آبسه دندان، پوسیدگی دندان، عیوب فک و دندان و سایر انواع ناهنجاری ها و آسیب ها استفاده از دستگاه های رادیوگرافی و دوربین ها می باشد.

رادیوگرافی دندان (عکس دندان) هم در کودکان و هم در بزرگسالان انجام می شود. کودکان ممکن است بیشتر از بزرگسالان به اشعه ایکس نیاز داشته باشند زیرا دندانپزشکان باید رشد دندان های دائمی آنها را کنترل کنند. این فرآیند می تواند به دندانپزشک کمک کند تا زمان دقیق کشیدن دندان های شیری را ارزیابی کرده و از بروز دندان های مخفی یا نامنظم جلوگیری کند. به این ترتیب احتمال نیاز به ارتودنسی در آینده به حداقل می رسد.

انواع رادیوگرافی دندان

به طور کلی دو نوع رادیوگرافی دندان با عناوین زیر وجود دارد:

• رادیوگرافی داخل دهانی
• رادیوگرافی خارج دهانی

انواع رادیوگرافی داخل دهانی

• رادیوگرافی بایت وینگ

معمولا جزئیات دندان های بالا و پایین را در یک ناحیه از دهان نشان می دهد. هر عکس بایتینگ می تواند یک دندان را از تاج تا سطح استخوان نگهدارنده نشان دهد. دندانپزشکان می توانند از آن برای تشخیص پوسیدگی بین دندان ها و تغییرات ضخامت استخوان ناشی از بیماری لثه استفاده کنند. این رادیوگرافی‌های دندانی همچنین می‌توانند به تعیین تناسب روکش‌ها یا سایر ترمیم‌ها (مانند بریج) کمک کنند و هرگونه سایش یا آسیب به پرکردگی دندان را نشان دهند.

• رادیوگرافی پری اپیکال

کل دندان را از تاج تا بالای ریشه (جایی که دندان به فک می چسبد) نشان می دهد. این نوع رادیوگرافی دندان می تواند تمام دندان های یک قسمت فک بالا یا پایین را نشان دهد. دندانپزشکان از عکس پری آپیکال برای تشخیص هرگونه تغییر غیر طبیعی در ریشه و ساختار استخوان مجاور استفاده می کنند.

• رادیوگرافی اکلوزال

این رادیولوژی دندان معمولاً روند رشد و قرار دادن کل قوس دندانی در فک بالا یا پایین را دنبال می کند.

انواع رادیوگرافی خارج دهانی

رادیوگرافی پانورامیک کل ناحیه دهان:
تمام دندان های بالا و پایین را در یک رادیوگرافی دندان نشان می دهد. این رادیوگرافی دندانی می‌تواند موقعیت دندان‌های کاملاً رویش‌شده و در حال ظهور را تشخیص دهد، دندان‌های پنهان را ببیند و به تشخیص تومور کمک کند.

• توموگرام

این نوع رادیوگرافی دندان یک لایه یا قسمت خاصی از دهان را نشان می دهد و لایه های دیگر را تار می کند. این ساختارها را بررسی می کند که به سختی به وضوح دیده می شوند زیرا ساختارهای مجاور دید آنها را مسدود می کنند.

• رادیوگرافی سفالومتری

یک طرف سر را نشان می دهد و ارتودنتیست ها از این روش اشعه ایکس دندان برای مرتب کردن مجدد دندان های هر بیمار استفاده می کنند.

• سیالوگرام

غدد بزاقی بافت نرمی هستند که در تصویربرداری اشعه ایکس قابل مشاهده نیستند. در این روش اشعه ایکس دندان، با کمک تزریق ماده حاجب، مشکلات غدد بزاقی مانند سندرم شوگرن که در پوسیدگی دندان نقش دارد، تشخیص داده می شود.

• سی تی اسکن دندان

این یک نوع تصویربرداری (عکس دندان) است که ساختارهای داخلی را به صورت سه بعدی بررسی می کند و برای یافتن مشکلاتی در استخوان های صورت مانند کیست، تومور و شکستگی عالی است.

• سی تی اسکن دندان با پرتو مخروطی

تصاویر سه بعدی از دندان، بافت نرم، عصب و ساختارهای استخوانی ایجاد می کند. به همین دلیل برای هدایت روش ایمپلنت دندان و ارزیابی وجود کیست و تومور در دهان و صورت استفاده می شود. اگرچه این روش از برخی جهات شبیه به سی تی اسکن معمولی دندان است و هر دو تصاویر دقیق و باکیفیت تولید می کنند، اما نحوه گرفتن تصاویر متفاوت است.

• تصویربرداری دیجیتال

نوعی تصویربرداری دندانپزشکی دو بعدی است که امکان ارسال مستقیم تصاویر به کامپیوتر را فراهم می کند. این کار باعث می‌شود که دندانپزشک شما کوچک‌ترین تغییراتی را که در طول معاینه دهان قابل مشاهده نیست، آسان‌تر ببیند.

فرق عکس OPG با عکس رادیوگرافی عادی

در تک عکس یک یا چند دندان عکس کلوزآپ گرفته می شود که برای دیدن پالپ و وضعیت دندان ها با دقت بیشتر است و دید کلی از همه دندان ها به ما نمی دهد. در عکس opg علاوه بر نمایان بودن تمامی دندان ها، مشکلات مربوط به مفاصل و استخوان فک نیز قابل تشخیص است. نکته مهم این است که گاهی برای تشخیص دقیق تر نیاز به هر دو عکس از دندان ها دارید.

مطمئناً یافتن و درمان مشکلات در مراحل اولیه باعث صرفه جویی در هزینه، جلوگیری از درد و ناراحتی و حتی نجات جان شما می شود. اگر در این زمینه شک دارید با دندانپزشک حرفه ای مشورت کنید.

رادیوگرافی در بزرگسالان

• پوسیدگی، به‌خصوص قسمت‌های کوچک پوسیدگی بین دندان‌ها
• پوسیدگی در زیر روکش‌ها و پرکردگی‌های قبلی
• تحلیل استخوان در فک
• تغییرات در استخوان یا کانال ریشه به‌دلیل عفونت
• وضعیت و موقعیت دندان‌ها برای کمک به آماده شدن به‌منظور کاشت دندان (ایمپلنت دندان)، نصب بریس ارتودنسی، پروتز دندان یا سایر روش‌های دندانپزشکی
• آبسه (عفونت در ریشه دندان یا بین لثه و دندان)
• کیست و برخی از انواع تومورها

رادیوگرافی در کودکان

• پوسیدگی دندان با شدت‎های مختلف
• وجود فضای کافی در دهان برای رویش دندان‌های شیری یا دائمی
• رویش دندان عقل
• وجود دندان نهفته (دندانی که نمی‌تواند از بافت لثه خارج شود)

عواملی که بر تعداد دفعات دریافت رادیوگرافی دندان (عکس دندانپزشکی) تأثیر می‌گذارند، عبارتند از:

• سن شما
• سلامت دهان و دندان فعلی شما
• هرگونه علائم بیماری دهان و دندان
• داشتن سابقه بیماری لثه (ژنژیویت) یا پوسیدگی دندان