اورجت دندان

اورجت دندان

اورجت یکی از ناهنجاری هایی است که برخی از افراد دچار آن می شوند و شامل جلو زدگی فک بالا و دندان های بالایی بوده که به مرور زمان و در صورت عدم درمان به موقع، در سنین بزرگسالی موجب بروز عوارض مختلف شده و حتی ممکن است در نهایت منجر به نیاز به جراحی فک شود. دندان‌های جلوی فک بالا در شرایط طبیعی باید با فاصله کمی (تقریباً ۲ میلی‌متر) جلوتر از دندان‌های فک پایین قرار گیرند. این فاصله و تنظیم مناسب دندان‌ها در دهان، برای عملکرد صحیح و متوازن فک‌ها و همچنین جلوه دندانی، بسیار ضروری است. اگر دندان‌های بالا بیش از این مقدار جلوتر قرار داشته باشند، این وضعیت به عنوان اورجت زیاد شناخته می شود. اورجت یک مشکل اکوژنیک (مرتبط با تنظیم دندان‌ها) است که نشانه‌ ای از وجود مشکلات مال اکلوژن کلاس ۲ (Retrognathism) است. این نوع مال اکلوژن، که به صورت نسبتاً شایعی در جامعه دیده می‌شود، بین ۱۵ تا ۲۰ درصد از افراد را تحت تأثیر قرار می‌ دهد.

اورجت به طور معمول به دلیل مشکلات اسکلتی در فک‌ها ایجاد می‌شود. این مشکلات می‌ توانند شامل رشد بیش از حد فک بالا یا کمبود رشد فک پایین و یا ترکیبی از هر دو باشند. واضح است که تغییرات اسکلتی در فک‌ها می‌توانند منجر به اورجت شود. همچنین، باید در نظر داشت که اورجت ممکن است به عوامل و مشکلات دیگری نیز منجر شود. برخی از این عوامل شامل وجود دندان‌های اضافی در فک بالا یا کمبود دندان در فک پایین، بیرون زدگی دندان های بالا و یا عادت‌های دهانی دوران کودکی مانند مکیدن انگشت شست یا استفاده طولانی مدت از بطری شیر و یا پستانک است. این عوامل می‌توانند در ایجاد و تشدید اورجت نقش بسزایی داشته باشند.

انواع اورجت

جلو زدگی دندان های قدامی فک بالا یا همان ناهنجاری اورجت انواع مختلفی داشته و با توجه به ناحیه درگیر شده به سه نوع کلی تقسیم می شود:

• اورجت اسکلتییکی از انواع اورجت و اختلال و جلو زدگی دندان های قدامی فک بالا، اورجت اسکلتی می باشد. در این نوع اورجت، جلوزدگی دندان ها به دلیل ناهنجاری اسکلت پایینی و زیرین فک اتفاق افتاده و فک بالایی از فک پایینی جلوتر قرار می گیرد.
• اورجت دندانیدر صورتی که فک از نظر قرار گیری، در مکان و جایگاه صحیح واقع شده باشد و جلو زدگی دندان ها به دلیل نامرتبی آن ها اتفاق افتاده باشد، فرد دچار اورجت دندانی می باشد.
• اورجت ترکیبیاین نوع اورجت و جلو زدگی دندان های جلویی فک بالا، به دلیل اختلال و ناهنجاری فک و بهم ریختگی دندان ها اتفاق افتاده و به آن اورجت ترکیبی می گویند.

نشانه های بروز اورجت

اورجت یا جلو زدگی دندان های فک بالایی با نشانه ها و علائمی همراه بوده که هر کدام از این علائم می توانند بخشی از عوارض ناشی از این اختلال فکی نیز باشند. نشانه های اورجت عبارتند از:

1. تنفس با دهان
2. بی نظمی دندان ها
3. مشکلات بلع و جویدن غذا
4. برهم خوردگی ظاهر و صورت (عدم توازن و زیبایی چهره)
5. جلو زدگی دندان های فک بالا و یبرون زدگی آن ها از ناحیه اصلی فک

روش تشخیص اورجت

راه های درمان اورجت

برای درمان این عارضه، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند ونیر، لمینت، روکش زیبایی دندان‌ها با استفاده از کامپوزیت، کشیدن دندان، ایمپلنت یا کاشتن دندان استفاده کرد. انتخاب روش مناسب برای درمان اورجت و جلو زدگی دندان‌ها و فک، بستگی به میزان انحراف و شدت عارضه دارد و نیاز به تشخیص و نظر متخصص ارتودنسی دارد. این روش‌ها با هدف بهبود ظاهر و عملکرد دندان‌ها و فک‌ها مورد استفاده قرار می گیرند. به طور کلی، ۳ روش اصلی برای درمان اورجت زیاد وجود دارد:

• الاینر
• ابزار Twin Block
• استفاده از Herbst
• ارتودنسی کاموفلاژ
• سایر روش های درمان اورجت
•  ارتودنسی همراه با جراحی فک

علل ایجاد اورجت

ناهنجاری و اختلال فکی می تواند به دلیل وجود عوامل مختلفی بروز یابد و منجر به ایجاد ناراحتی‌های مختلف و عوارض متنوع در فک و صورت فرد شود. با این حال، باید توجه داشت که علت دقیق بروز این عارضه هنوز مشخص نشده است و تنها می‌توانیم عواملی را که احتمالاً بر ایجاد این ناهنجاری اثر می‌گذارند، معرفی کنیم. به طور کلی این علل به دو دسته کلی وراثت و عوامل محیطی تقسیم بندی می شوند.

• وراثت

یکی از عوامل مهم در ایجاد اورجت و جلو زدگی دندان‌های جلویی فک بالا، عامل وراثتی است که به تشکیل فک و استخوان‌های آن و همچنین ترتیب دندان‌ها مرتبط می شود. اگر یکی از اعضای خانواده با این عارضه روبرو شده باشد، احتمال ابتلا فرد به این ناهنجاری بیشتر می‌ شود. وراثت و ژنتیک می‌تواند در تشخیص و درمان اورجت و جلو زدگی دندان‌ها نقش مهمی ایفا کند و برای اطمینان از بهبود وضعیت فک و دندان‌ها، مشاوره با ارتودنتیست و ارائه توصیه‌های مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.

• مکیدن انگشت

یکی از عوامل تاثیرگذار در بروز اورجت، مکیدن مکرر و بیش از حد انگشتان و پستانک در دوران نوزادی و کودکی است. این عادت می‌تواند در سنین بزرگسالی به بروز اورجت و جلو زدگی فک و دندان‌های قدامی بالایی منجر شود. به همین دلیل، نظارت و مشاوره از طرف والدین و دندانپزشک در دوران کودکی بسیار اهمیت دارد تا از ایجاد این ناهنجاری‌ها جلوگیری شود.

• مشکلات فکی

رشد نامناسب و غیر طبیعی استخوان‌های فک، جلو زدگی و عقب‌ رفتگی فک بالا و پایین، عدم تناسب دندان و فک، طول نامناسب قوس دندانی، انحرافات استخوانی، تحلیل رفتگی استخوان فک، شکستگی استخوان فک و مشکلات دیگر می‌توانند به بروز اورجت و جلوزدگی دندان‌های قدامی فک بالا منجر شوند. تشخیص و درمان صحیح این ناهنجاری‌ها از طریق مشاوره با ارتودنتیست و اعمال روش‌های مناسب از اهمیت بسیاری برخوردار است.

• سندرم پیررابین (PRS)

این سندرم در شرایطی به وجود می آید که در فرد دوران جنینی، بر اثر فشاری که مشت او به فک وارد می کند، مانع رشد صحیح فک وی شود و اورجت بیش از حد به وجود می آید

عوارض اورجت

اورجت یا همان جلو زدگی دندان های فک بالا، از ناهنجاری هایی بوده که می تواند منجر به بروز عوارض مختلف در دهان شود و بر روی سلامت و زیبایی دهان و دندان ها تاثیر بسزایی بگذارد. شایع ترین عوارض ناشی از این اختلال و ناهنجاری عبارتند از:

1. اختلال ظاهری و کاهش اعتماد به نفساین عارضه با جلو زدگی دندان ها همراه بوده و می تواند موجب نامنظم شدن و عدم ردیف بودن دندان ها شود. در نتیجه فرد نمی تواند با اعتماد به نفس بخندد و به هنگام خنده و صحبت کردن دهان خود را باز کند، چرا که از نشان دادن دندان های خود به دیگران خجالت می کشد.
2. اختلال در بلع غذایکی دیگر از عوارض ناشی از اختلال جلو زدگی دندان های فک بالا یا اورجت، اختلال در جویدن و بلع غذا می باشد. در این وضعیت فرد به هنگام جویدن آدامس و غذا دچار مشکل شده و این مشکل نیز بیشتر در دندان های آسیاب اتفاق می افتد که در نهایت موجب سایش این دندان ها می شود.
3. افزایش حسایت دندان و آسیب پذیریجلو زدگی بیش از حد دندان های فک بالا و نامرتبی این دندان ها، موجب آسیب پذیر تر شدن دندان ها و حساس تر شدن آن ها می شود. این دندان ها به دلیل بیرون زدگی و جلو قرار گرفتن در حوادث مختلف از جمله زمین خودن با صورت، تصادف و … بیش از دیگر دندان ها دچار آسیب و شکستگی می شوند.

مراقبت های بعد از درمان اورجت

رعایت نکات بهداشتی و مراقبت های لازم بعد از درمان اورجت بسیار مهم بوده و عدم رعایت این نکات موجب ایجاد مشکلات و عوارض مختلفی در دهان، فک و دندان ها می شود. بهتر است بعد از درمان اورجت به روش های مختلف و حفظ سلامت دندان و دهان و جلوگیری از آسیب های جدید و شدید از جمله پوسیدگی های دندان، شکستگی و لب پر شدن دندان ها، از بین رفتن مینای دندان و … مراقبت های لازم انجام شده و نکات بهداشتی رعایت شوند. این نکات مراقبتی و بهداشتی عبارتند از:

1. استفاده از نخ دندان و کشیدن صحیح نخ بین دندان ها بعد از خوردن غذا
2. قرقره آب نمک و دهانشویه آنتی باکتریال به منظور حفاظت از لثه و دندان ها
3. مسواک زدن صحیح و اصولی بعد از خوردن هر وعده غذایی
4. عدم شکستن و یا باز کردن وسیله و ابزار های سفت با دندان
5. پرهیز از دندان قروچه و عادات غلط دهانی
6. کاهش مصرف مواد خوراکی رنگی و شستن دهان بعد از نوشیدن و خوردن مواد خوراکی رنگی
7. کاهش و ترک مصرف الکی و دخانیات
8. مراجعه به مطب دندانپزشکی و چکاپ دندان ها حدود یک الی دوبار در سال